مادرید- ایرنا- به مناسبت گرامیداشت چهارصد سال روابط سیاسی دوستانه ایران و اسپانیا، مادرید میزبان همایشی با حضور مقامات، سفیران، دیپلمات ها، ایران شناسان و هموطنان ایرانی مقیم اسپانیا بود.
به گزارش ایرنا، در این همایش که با همت وزارت امورخارجه ایران و اسپانیا و در مشارکت و همکاری مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی کشورمان، مرکز اسناد تاریخی اسپانیا (سیمانکاس ) و رایزنی فرهنگی کشورمان در محل دانشکده دیپلماتیک مادرید برگزار شد، «ادواردو لوپز بوسکتس» سفیر اسپانیا در ایران که مدیریت همایش را بر عهده داشت، در سخنانی گفت امروز ما چهارصدمین سال رخداد بسیار مهمی را جشن می گیریم که ماموریت سفیر گارسیا دسیلوا ای فیگروآ به دربار شاه عباس صفوی آغاز شد. مأموریت پیچیده ای که بدنبال اتحاد دودمانی بین پادشاه «فیلیپ چهارم» اسپانیا و «فیلیپ سوم» پرتغال صورت گرفت و فرستاده اسپانیا بدنبال جلب همکاری ایران در مبارزه با امپراطوری عثمانی از یکسو و از سوی دیگر دفاع از منافع پرتغال درسرزمین های ایران بود. مأموریتی که هفت سال بطول انجامید و در اهدافش تناقض داشت زیرا جلب حمایت برای مقابله با دشمن مشترک امکانپذیر بود، اما درخواست دوم راه به جایی نمی برد.
سخنران بعدی، «مانوئل گومز آسبو» مدیرکل آفریقا و خاورمیانه وزارت امور خارجه اسپانیا بود که در ابتدای سخنانش پیام «آلفونسو داستیس» وزیر امور خارجه اسپانیا به مناسبت برگزاری همایش 400 سال تاریخ روابط ایران و اسپانیا را قرائت کرد. وزیر امورخارجه اسپانیا در پیامش با سلام صمیمانه به دولت و ملت ایران و ضمن ابراز خرسندی از روابط عالی و تاریخ طولانی و غنی روابط با کشورمان، با اشاره به چند قرن روابط دوستانه دو کشور، افزود ایران بار دیگر به جامعه بین المللی باز گشته و راه امیدوار کننده ای به روی روابط ما باز شده و اسپانیا فعالانه از این فرآیند و تداوم دوستی و همکاری بین دو کشور حمایت می کند.
مدیرکل خاورمیانه سپس طی سخنانی با تأکید بر اشتراکات تاریخی دو کشور هم از نظر نفوذ در جامعه بین المللی و هم از نظر تداوم هویت تاریخی خود، اظهار کرد این همایش در زمان مهمی برگزار می شود که ایران به جامعه بین المللی بازگشته و روابط دیپلماتیک با اسپانیا ارتقاء یافته است.
وی اشاره کرد که دستاورد برجام حاصل تلاش «خاویر سولانا»ی اسپانیایی نماینده اسبق سیاست خارجی اتحادیه اروپا در آغاز مذاکرات هسته ای دربیش از یک دهه پیش است.
گومز آسبو خاطرنشان ساخت: اسپانیا بدنبال حصول توافق هسته ای، بسیار علاقه مند بود که ایران نقش مهمی در منطقه داشته باشد و از اینرو سفرهای مقام های دوکشور برای توسعه روابط، همچنین گسترش تجاری و حضور شرکت های اسپانیایی برای سرمایه گذاری در ایران افزایش یابد.
در ادامه «محمد حسن فدایی فرد» سفیر جمهوری اسلامی ایران در اسپانیا، ابتدا پیام «محمد جواد ظریف» وزیر خارجه کشورمان به همایش را قرائت کرد.
آقای دکتر ظریف در پیام خود آورده بود که اسپانیا در ذهن و زبان ایرانیان همیشه نامی آشنا بوده و ایرانیان، با ادب، اندیشه، هنر، طبیعت، معماری، سیاست و فلسفه اسپانیا آشنا بوده اند.
در این پیام آمده است در طول چندین قرن حضور مسلمانان در اسپانیا، فرهنگ ایرانی نیز به عنوان یکی از ارکان فرهنگ اسلامی نقش شایسته ای در ارتقاء فرهنگ و تمدن اسپانیا ایفا کرده است.
وی ابراز امیدواری کردکه با توجه به سوابق تاریخی روابط دو ملت و ظرفیتهای بزرگ موجود در ابعاد مختلف سیاسی، اقتصادی و فرهنگی فیمابین، شاهد توسعه و تحکیم هرچه بیشتر همکاری های ایران و اسپانیا در کلیه عرصه های مورد علاقه دو طرف بویژه همکارهای علمی و دانشگاهی باشیم.
سفیر کشورمان در این همایش طی سخنانی گفت: قدمت روابط دوستانه دو کشور از سابقه تأسیس بسیاری از کشورهای جهان طولانی تر است. ویژگی های رفتاری مشترک دو ملت متمدن و فرهنگ ساز ایران و اسپانیا از قبیل مقاومت در مقابل سختی ها، استقلال طلبی، صلح خواهی، نوعدوستی، عدالت طلبی و تعامل دوستانه با ملت ها بر تارک تاریخ دو کشور می درخشد. فدایی فرد تصریح کرد: اسپانیا از دوردست تاریخ تاکنون در ذهن و زندگی ایرانیان از ادب و اندیشه و هنر تا فلسفه و ورزش و سیاست و صنعت، و از ابن رشد و ابن ماجه تا سروانتس و گارسیا لورکا نامی آشنا و باشکوه بوده است. من با جستاری در تاریخ روابط دو کشور، جوهره این مناسبات را در احترام، دوستی و اعتماد یافته ام. این دارایی بزرگ مناسبات تاریخی ما است که باید پاسداری و ارتقاء یابد. مردان و زنان زیادی برای تحکیم پیوندهای دو کشور و دو ملت در طول چهار صده گذشته تلاش خستگی ناپذیری به عمل آورده اند و ما به همه آنها ادای احترام می کنیم.
وی در این راستا، به ادامه همکاری های مترقیانه ایران و اسپانیا در مجامع و سازمان های بین المللی در جهت مقابله با چالش ها، دفع مخاطرات و تهدیدها، استقرار صلح و امنیت و رفاه برای همه ملت ها و جهانی امن و توسعه پایدار اشاره کرد.
سفیر کشورمان همچنین با اشاره به نقش مثبت رهبری و دستگاه دیپلماسی اسپانیا در به نتیجه رسیدن ماراتن 13 ساله مذاکرات هسته ای، خاطرنشان کرد: این توافق بین المللی سمبل چندجانبه گرایی و حل و فصل اختلافات با ابزارهای دیپلماتیک و با فرمول برد – برد بود که نقش اسپانیا در ابعاد دوجانبه، اروپایی و به عنوان عضو سابق شورای امنیت سازمان ملل در آن ویژه است. تبعات نقض برجام توسط هر کشور ناقض توافقات بین المللی، وحشتناک و غیرقابل جبران خواهد بود.
«مرتضی دامن پاک جامی» معاون پژوهشی مرکز آموزش و پژوهش های بین المللی وزارت امور خارجه به عنوان سخنران بعدی گفت: با توجه به سابقه دیرینه ارتباطات تمدن های ساکن در دو سرزمین پارس و ایبری، می توان ادعا کرد که تاثیرات فرهنگی ایران بر اسپانیا در دوره های پیش از اسلام، در دوران حضور مسلمانان در اندلس و پس از آن چنان قوی و پربار بوده است که پس از گذشت قرنها، همچنان در بخش هایی از تاریخ،فرهنگ، ادبیات و هنر اسپانیا و نیز در هنر و ادبیات ایران مشاهده می شود.
وی افزود: اسپانیا و ایران در دوران معاصر نیز مراودات مبتنی بر دوستی و احترام متقابل را مبنای روابط خود قرار داده اند که تاثیر آن را می توان در روابط بین دو کشور در دوران بعد از انقلاب اسلامی ایران به خوبی مشاهده کرد.
دامن پاک جامی تصریح کرد: این رابطه در سه دهه گذشته علیرغم برخی فراز و نشیب ها، از اصل ثبات و تداوم پیروی کرده است. اسپانیا از جمله کشورهایی است که از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی، سیاستی معتدل و سنجیده در قبال ایران اتخاذ کرده است.
«لوییس خیل فرناندز» استاد پیشکسوت دانشگاه کمپلوتنسه مادرید نیز در سخنانی در مورد تماس های دیپلماتیک بین اسپانیا و ایران در طول اتحاد دودمانی با پرتغال گفت:جدیت تنش با عثمانی ها، نقشی که ایرانی های آن زمان می توانستند برای منحرف کردن اذهان ترک ها بازی کنند، میل شاه عباس در داشتن روابط خوب با اروپا و بدون شک، خواست پاپ برای اعزام ماموریت های کاتولیکی به ایران همراه با سایر منافع سیاسی و اقتصادی، این امکان را فراهم آورد که سفیرانی بین ایران و اسپانیا تعیین گردند که این از نوع خود، عملی فوق العاده است و تا امروز، امری باور نکردنی به نظر می رسد .
«مرتضی دامن پاک جامی» معاون پژوهشی مرکز آموزش و پژوهش های بین المللی در بخش دیگری از این همایش در بحثی با عنوان : ایران و اسپانیا؛ سرزمین های دور با روابط نزدیک، با نگاهی به نمونه های تعاملات دیرینه فرهنگی و تمدنی ایران و اسپانیا افزود: این یک واقعیت مهم تاریخی است که ایران و اسپانیا به عنوان دو کشور دارای پیشینه تمدنی پرمایه و اثرگذار در تاریخ جهان، مناسبات فرهنگی و سیاسی کهن و ریشه داری از دوران باستان تاکنون با یکدیگر داشته اند.
وی گفت: دلایل و شواهد زیادی نشان می دهد طی قرون متمادی و در مقاطع مختلف تاریخی، روابط سیاسی، اقتصادی و فرهنگی قابل توجهی بین دو سرزمین بزرگ و باستانی ایران و اسپانیا به صورت مستقیم یا غیر مستقیم وجود داشته است. در واقع، روابط ایران و اسپانیا بسیار پیش تر از استقرار اعراب مسلمان در اسپانیا وجود داشته و بعد از افول هلال عربی نیز تداوم یافته است. دامن پاک جامی به ارتباطات در دوران باستان و اسپانیا به عنوان مسکن اقوام ایرانی، آیین مهر پرستی، آیین مانویت در اسپانیا، سهم ایرانیان در ارتباطات فرهنگی و تمدنی با اسپانیا در دوران اسلامی، نظام اداری اندلس و نقش ایرانیان، نقش ایرانیان در هنر و معماری اسپانیایی اسلامی، تاثیر موسیقی ایرانی در اسپانیا و ادامه این روابط در دوران صفویه تا زمان امروزی اشاره داشت.
دکتر«محمد علی کاظم بیگی» استاد تاریخ دانشگاه تهران نیز در بحثی پیرامون مناسبات ایران و اسپانیا از زمان سقوط صفویان تا پیروزی انقلاب اسلامی گفت: روابط ایران و اسپانیا پس از سقوط صفویه، دستخوش فراز و نشیب شد که بیش از همه به مشکلات داخلی و خارجی دو دولت با دولت های دیگر برمی گشت.
وی افزود: پس از یک قرن فقدان ارتباط پس از دوران صفویه، تلاش مجددی برای برقراری روابط میان ایران و اسپانیا در سال ۱۸۴۱ میلادی صورت گرفت که منجر به مذاکرات یک هیأت سیاسی ایرانی اعزامی به استانبول با نمایندگان دولت اسپانیا منجر به امضای قرارداد دوستی و تجارت میان دو کشور شد، اگرچه این معاهده همه انتظارات را برآورده نکرد.
کاظم بیگی ادامه داد :تجدید این معاهده در ۱۸۷۰ به وسیله نمایندگان سیاسی دو دولت در لندن نیز همان سرنوشت قبلی را داشت اما با تاجگذاری آلفونس سیزدهم پادشاه اسپانیا نقطه عطفی در این روابط ایجاد شد.
به گفته وی، سرانجام پس از جنگ جهانی دوم و با عزم مشترک تهران و مادرید، روابط سیاسی بین دو کشور برقرار شد و به زودی به سطح سفارت ارتقا یافت. وی تصریح کرد :پیامد این تحول، گسترش مناسبات اقتصادی دوجانبه بود که تا پیروزی انقلاب اسلامی ادامه داشته است. کاظم بیگی تاسیس کرسی زبان اسپانیایی در دانشگاه تهران را گام مهمی برای گسترش روابط فرهنگی دو کشور عنوان کرد.
«ماریا خسوس مرینو مارتین» استاد تاریخ دانشگاه اکسترمادورا نیز در بحث خود در مورد روابط اسپانیا و ایران در قرن بیست و یکم ضمن اشاره به روابط اسپانیا با ایران قبل از تحریم، به تجزیه و تحلیل نقاط قوت و ضعف سیاسی، اقتصادی و ژئوپولتیکی دو کشور پرداخت وموقعیت ژئواستراتژیکی، منابع طبیعی و ویژگی های فرهنگی ایران را نقاط قوت کشورمان دانست و نتیجه گیری نمود که دو کشور می توانند در زمینه هایسیاسی، اقتصادی، فرهنگی و تبادلات دانشجویان، به همدیگر کمک کنند تا نقشی مهم در جامعه بین المللی داشته باشند.
«آلفرد گوتیرز کاواناگ» رئیس جامعه ایرانشناسی اسپانیا و استاد روابط بین الملل دانشگاه پونتیفیسیای مادرید نیز در سخنانی گفت دو موضوع رویکرد اسپانیا و ایران از بیش از دو هزار سال قبل را برجسته می سازند و آنها، تحسین دانش و گسترش تماس های فرهنگی می باشند. در اروپا هیچ کشوری وجود ندارد که همانند اسپانیا چنین سابقه ای از اعزام یک گروه دیپلماتیک به خاورمیانه داشته باشد و این مورد فقط با ایران اتفاق می افتد که سرزمین آن با دو دریای خزر و خلیج فارس هم مرز است.
به گفته وی، دو کشور اسپانیا و ایران در حالی به قرن ۲۱ رسیده اند که می شود گفت کارنامه آنها مشابه به هم است. آنها کشورهای تمدن گرا، پذیرنده، سازنده و ارسال کننده فرهنگ ها بودند.
وی افزود :این دو همچنین درک کردند که معنی واقعی ترجمه فرهنگی چه است و بر اساس آن به ساختن پل ها پرداختند اما هویت خود را حفظ نمودند .
«فرشاد زاهدی» استاد دانشگاه کارلوس سوم مادرید نیز به عنوان آخرین سخنران در مورد سینمای ایران در اسپانیا و اینکه سینمای ایران با ۲۶ فیلم در طول ۲۰ سال گذشته به اسپانیا وارد شد و این فیلم ها، معنی واقعی سینمای ایران را به جامعه اسپانیایی معرفی کردند ، صحبت نمود .
وی خاطرنشان می سازد در حاشیه این همایش، نمایشگاهی از 80 سند تاریخ روابط دیپلماتیک دو کشور در محل دانشکده دیپلماتیک مادرید به معرض دید علاقمندان گذاشته شد که تا یک هفته دایر می باشد.